سنجش تراکم استخوان

همانطور که میدانید استخوانها بافتهای زندهای هستند که دائما در حال تحلیل رفتن و ساخت تودههای استخوانی جدید هستند. بنابراین طبق این تعریف میتوان گفت، زمانی که سرعت از بین رفتن بافتهای استخوانی، سریعتر از ساخت بافت جدید باشد، فرد به پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوان مبتلا شده است. پوکی استخوان نوعی بیماری پیشرونده استخوان است، که در آن جرم و تراکم استخوان به مرور کم شده و باعث سست و شکننده شدن استخوانها میشود.
بیماری پوکی استخوان در تمامی گروههای سنی و در هر دو جنس زن و مرد مشاهده میشود، اما به طور عمده با افزایش سن، شدت و شیوع آن نیز افزایش مییابد. همچنین زنان در مقایسه با مردان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند، خصوصا در دوران پس از یائسگی.
برای آزمایش تراکم استخوان روش های مختلفی وجود دارد که رایجترین آنها روش DEXA است. DEXA مخفف عبارت Dual Energy X-ray Absorptiometry است و هدف از انجام آن، اندازه گیری مقدار و تراکم مواد معدنی استخوان است. طبق آزمایشات متعددی که انجام شده است، روش DEXA بیشترین میزان صحت و دقت را دارد. در این روش از اشعه ایکس برای اندازه گیری مقدار کلسیم و مواد معدنی استخوان استفاده میشود.
در این روش از دو منبع، اشعه ایکس به استخوانی که قصد سنجش تراکم آن را دارید، ارسال میشود. مقداری از این اشعهها توسط استخوان جذب میشوند و مقداری از آنها از استخوان عبور کرده و از سمت دیگر خارج میشوند و توسط یک گیرنده جذب میگردند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که هرچه تراکم استخوان بیشتر باشد، مقدار بیشتری از اشعه ایکس جذب میشود و مقدار اشعه کمتری جذب گیرنده میشود.