نقش شیمی درمانی در درمان سرطان پروستات

شیمی درمانی برای درمان سرطان پروستات از داروهای ضد سرطان استفاده می کند که به رگ بیمار تزریق شده و یا از طریق دهان وارد بدن او می شود. این داروها از طریق رگ ها در بدن به حرکت درآمده و خود را به سلول های سرطانی در همه بخش های بدن می رسانند. البته توجه داشته باشید که در صورت تشخیص زود و به موقع سرطان پروستات و عدم گسترش در دیگر بخش های بدن، شانس بیشتری برای درمان وجود دارد.  

با توجه به وجود راههای درمانی متفاوت برای سرطان پروستات، آگاهی از گزینه های درمانی و مراحل آنها، می تواند در راستای روند درمان بسیار موثر واقع شود. از عوارض جانبی روش های درمانی آگاه باشید و بدانید که تصمیم گیری برای انتخاب نوع درمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. 

حتی اگر شیمی درمانی از پس درمان سرطان پروستات برنیاید، ممکن است فوایدی در راستای کاهش علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیمار داشته باشد.

برخی از فواید انجام شیمی درمانی در درمان سرطان پروستات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• برای تسکین علائم مرتبط با بیماری پیشرفته یا متاستاتیک و بهبود کیفیت زندگی بیمار
• برای بهبود نتیجه جراحی سرطان پروستات، اگر برای مدت کوتاهی پس از عمل تجویز شود.
• برای همکاری با هورمون درمانی و بهبود نتیجه بیمار
• برای افزایش طول عمر بیمار مبتلا به سرطان پروستات که به هورمون درمانی پاسخ نمی دهد.
• برای درمان مردان مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته که از ژن AR-V7 برخوردارند.

چه زمانی از شیمی درمانی برای سرطان پروستات استفاده می شود؟

شیمی درمانی زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که سرطان پروستات به خارج از غده پروستات پخش شده و هورمون تراپی جواب نداده است. تحقیقات اخیر نشان داده است که اگر شیمی درمانی همزمان با هورمون درمانی برای درمان سرطان پروستات مورد استفاده قرار بگیرد، ممکن است مفید باشد. با این حال، شیمی درمانی یک درمان استاندارد برای مراحل اولیه سرطان پروستات نیست.

داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان پروستات

داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان پروستات معمولاً به صورت یک به یک استفاده می شوند. برخی از داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان پروستات استفاده می شوند، عبارتند از:

• داکتاکسل Docetaxel (تاکسوتر Taxotere)
• کابازیتاکسل Cabazitaxel (Jevtana)
• میتوکسانترول Mitoxantrone (نووانترون Novantrone)
• استراماستین (Estramustine (Emcyt

در اغلب موارد، داکتاکسل اولین داروی شیمی درمانی تجویز شده می باشد که همراه با داروی استروئیدی پردنیزون مورد استفاده قرار می گیرد. اگر این دارو جواب نداد (یا عملکرد آن متوقف شد)، کابازیتاکسل داروی بعدی است که امتحان می شود (اگر چه ممکن است گزینه های درمانی دیگری نیز وجود داشته باشد).

تحقیقات نشان داده است که داکتاکسل و کابازیتاکسل در مقایسه با داروهای شیمی درمانی قدیمی، بیشتر به مردان در داشتن عمر طولانی تر کمک می کنند. این داروها ممکن است رشد سرطان را کند کرده و همچنین علائم را کاهش دهند و در نتیجه کیفیت زندگی بهتری برای بیمار به ارمغان بیاورند.

سایر داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان پروستات، شامل کاربوپلاتین، اگزالی پلاتین و سیس پلاتین هستند.

شیمی درمانی چگونه انجام می شود؟

داروهای شیمی درمانی برای سرطان پروستات اغلب از طریق ورید وارد بدن می شوند و در دوره های مشخص زمانی تزریق می شوند. این کار را می توان در مطب پزشک، کلینیک شیمی درمانی یا یک بیمارستان انجام داد. برخی از داروها مانند استراموستین به صورت قرص تجویز می شوند.

برای انجام شیمی درمانی نیاز به رگ های بزرگ تری در سیستم وریدی می باشد. آنها به عنوان کاتترهای وریدی مرکزی (CVC)، دستگاههای دسترسی وریدی مرکزی (CVAD) یا خطوط مرکزی شناخته می شوند. از آنها برای قرار دادن داروها، فرآورده های خونی، مواد مغذی یا مایعات به داخل خون استفاده می شود. همچنین می توان از آنها برای بیرون آوردن خون به منظور انجام آزمایش استفاده کرد. انواع مختلف CVC موجود است که متداول ترین آنها پورت و خط PICC است.

شیمی درمانی به صورت دوره ای انجام می شود. بعد از هر دوره درمان، یک دوره استراحت جهت بهبود اثرات داروها به بیمار داده می شود. چرخه ها اغلب 2 یا 3 هفته طول می کشند. این برنامه بسته به داروهای مورد استفاده متفاوت است. به عنوان مثال، در برخی داروها، شیمی درمانی فقط در روز اول دوره تجویز می شود. در مورد دیگر داروها، شیمی درمانی برای چند روز متوالی یا هفته ای یک بار تجویز می شود. سپس، در پایان دوره، برنامه شیمی درمانی تکرار می شود تا دوره بعدی آغاز شود. طول دوره درمان سرطان پروستات پیشرفته بر اساس میزان عملکرد داروها و عوارض جانبی آنها می باشد.

عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی در درمان سرطان پروستات

داروهای شیمی درمانی به سلول هایی که به سرعت تقسیم می شوند حمله می کنند. اما سلول های دیگر بدن مانند سلول های مغز استخوان، پوشش دهان و روده و فولیکول های مو نیز به سرعت تقسیم می شوند. بنابراین، این سلول ها هم ممکن است تحت تأثیر شیمی درمانی قرار بگیرند و منجر به عوارض جانبی شوند.

عوارض جانبی شیمی درمانی بسته به نوع و دوز داروهای تجویزی و مدت زمان مصرف آنها دارد. برخی از عوارض جانبی معمول شیمی درمانی عبارتند از:

• ریزش مو
• زخم های دهان
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• افزایش احتمال ابتلا به عفونت (به علت تعدا کم گلبول های سفید)
• کبودی یا خونریزی (پلاکت خون بسیار کم)
• خستگی (تعداد کم گلبول های قرمز)

این عوارض معمولاً پس از پایان درمان از بین می روند. البته روش هایی برای کاهش این عوارض وجود دارد. به عنوان مثال، می توان داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش حالت تهوع و استفراغ تجویز کرد.

همچنین، برخی عوارض جانبی هستند که اغلب با داروهای شیمی درمانی خاص مشاهده می شود. مثلاً:

- دکتاکسل و کابازیتاکسل گاهی اوقات واگنش های شدید آلرژیک ایجاد می کنند. داروهایی که قبل از هر درمان تجویز می شوند، به جلوگیری از این عوارض کمک می کنند. این داروها می توانند به اعصاب آسیب برسانند (معروف به نوروپاتی محیطی) که می تواند موجب بی حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش در دست یا پاها شود.

- میتوکسانترول به ندرت می تواند چندین سال بعد باعث سرطان خون شود.

- استراموستین خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد.

اگر هنگام مصرف داروهای شیمی درمانی با هر گونه عوارض جانبی شدید مواجه شدید، این موضوع را به تیم مراقبتی خود گزارش دهید تا به موقع جهت درمان اقدام نمایید. در برخی موارد، ممکن است نیاز به کاهش داروهای شیمی درمانی باشد یا اینکه درمان به تأخیر افتاده یا متوقف شود تا از بدتر شدن عوارض جلوگیری نماید.

چگونگی مدیریت عوارض جانبی شیمی درمانی در سرطان پروستات

برای مدیریت عوارض جانبی می توانید این قوانین ساده را دنبال کنید:

آگاه باشید و توجه کنید. از تمام واکنش های منتظره و غیرمنتظره نسبت به داروها آگاه باشید.

فعال و پیش قدم باشید. لیستی از داروهای خود تهیه کنید. با تیم مراقبتی خود در مورد علائم مربوطه و زمانی که باید آنها را در جریان قرار دهید، صحبت کنید.

آرامش خود را حفظ کنید. داروهای شیمی درمانی قدرتمند هستند و می توانند به بدن صدمه وارد کنند. با یافتن راههایی برای کاهش استرس، بر بهتر شدن حال خود تمرکز کنید. این راهها می توانند شامل گزینه هایی مثل گوش دادن به موسیقی، انجام یوگا یا حرکات کششی، پیاده روی یا تماشای تلویزیون باشد.

یک دفتر یادداشت تهیه نمایید. هر گونه تغییر جسمی و روحی هنگام مصرف داروها را یادداشت کنید. با تهیه یک لیست مکتوب، هنگام مراجعه به پزشک سوالاتتان را بهتر به یاد خواهید داشت.

با پزشکتان مشورت کنید. با تیم ارائه دهنده خدمات درمانی خود در مورد هر گونه عوارض جانبی که تجربه می کنید، صحبت کنید. چندین دارو برای کمک به درمان عوارض جانبی مختلف وجود دارد.

جمع بندی

همانطور که ملاحظه نمودید، شیمی درمانی یکی از راههای درمان سرطان است که در بدترین حالت ممکن، حتی اگر منجر به درمان بیماری نشود، می تواند علائم بیماری را کاهش داده و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. قطعاً این روش درمانی، عوارضی به دنبال خواهد داشت که با مشورت با پزشک می توانید آنها را درمان نمایید. شما می توانید با مراجعه به انستیتو کانسر پردیس شیراز  و یا تماس با این مرکز درمان سرطان، از رهنمودهای ارزشمند پزشکان این کلینیک بهره مند شده و روند درمانی را هر چه راحت تر پیش ببرید.

اگر در جستجوی بهترین دکتر پرتودرمانی در شیراز  و بهترین دکتر شیمی درمانی در شیراز هستید ما به شما انستیتو کانسر پردیس را معرفی می کنیم. در این مرکز کلیه خدمات درمانی مرتبط، با بهترین امکانات و تجهیزات توسط تیم پزشکان متخصص و نامی در جنوب کشور انجام می شود.