تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی چیست؟ آیا می‌توانیم خودمان این دو بیماری را تشخیص دهیم؟ آیا بواسیر یا هموروئید ممکن است به سرطان مقعدی منجر شود؟ بواسیر یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند.

با توجه به کمبود آگاهی عمومی در مورد این بیماری، بسیاری از افراد تصورات و باورهای اشتباهی درباره‌ی بواسیر دارند که می‌تواند باعث نگرانی‌های بی‌مورد یا حتی نادیده گرفتن علائم شود.

چگونه بواسیر را از سرطان مقعدی و روده تشخیص دهیم؟

یکی از نگرانی‌های اصلی درباره بیماری بواسیر، ارتباط احتمالی آن با سرطان است که افراد زیادی را به فکر فرو می‌برد. بواسیر زمانی ایجاد می‌شود که بر اثر فشار زیاد، مویرگ‌ها و رگ‌های خونی دیواره مقعد دچار کشیدگی بیش از حد، التهاب و گاهی پارگی شوند.

برای اطلاعات بیشتر درباره روش‌های تشخیص سرطان روده، می‌توانید به مقاله تشخیص سرطان روده مراجعه کنیدو

در مقابل، سرطان نتیجه رفتار غیرطبیعی سلول‌هاست. در برخی موارد، عوامل مختلف باعث تغییر رفتار سلول‌های بافت‌های بدن می‌شوند و این تغییرات منجر به اختلالاتی در عملکرد سلولی می‌گردد. این اختلالات با تقسیمات غیرطبیعی سلول‌ها ادامه یافته و در نهایت باعث شکل‌گیری سرطان می‌شوند.

با توجه به این تعاریف، مشخص است که دلایل بروز این دو بیماری کاملاً متفاوت هستند.

با این حال، دو نکته مهم در این میان وجود دارد:

نکته اول:

برخی از بیماری‌ها و سرطان‌های دستگاه گوارش، مانند سرطان روده بزرگ، علائم مشترکی با بواسیر دارند. یکی از برجسته‌ترین این علائم، خونریزی مقعدی است. بسیاری از افراد با مشاهده خونریزی مقعدی برای اولین بار، به آن بی‌توجهی می‌کنند، در حالی که ممکن است این خونریزی ناشی از مشکلات جدی‌تری مانند سرطان روده یا سرطام مقعدی باشد. البته جای نگرانی نیست؛ چرا که همه خونریزی‌های مقعدی به سرطان مربوط نمی‌شوند و ممکن است به دلایلی ساده و قابل درمان، مانند هموروئید، رخ دهند. برخی از بیماری‌ها و سرطان‌های دستگاه گوارش، مانند سرطان روده بزرگ و سرطان مقعدی علائم مشترکی با بواسیر دارند. یکی از برجسته‌ترین این علائم، خونریزی مقعدی است. بسیاری از افراد با مشاهده خونریزی مقعدی برای اولین بار، به آن بی‌توجهی می‌کنند، در حالی که ممکن است این خونریزی ناشی از مشکلات جدی‌تری مانند سرطان باشد. البته جای نگرانی نیست؛ چرا که همه خونریزی‌های مقعدی به سرطان مربوط نمی‌شوند و ممکن است به دلایلی ساده و قابل درمان، مانند هموروئید، رخ دهند.

نکته دوم:

سرطان نادری به نام سرطان مقعد وجود دارد که علائم آن شباهت زیادی به بواسیر دارد و در ناحیه مقعد بروز می‌کند. با این حال، این بیماری تفاوت‌های اساسی با هموروئید دارد. سرطان مقعد با رشد تومورهای بدخیم در این ناحیه همراه است. بسیاری از افراد این نوع سرطان را با بواسیر اشتباه می‌گیرند و گمان می‌کنند که هموروئید می‌تواند به سرطان مقعد منجر شود، در حالی که این دو بیماری کاملاً متفاوت هستند.

تفاوت علائم بواسیر و سرطان مقعدی

هموروئید، یا همان بواسیر، به تورم سیاهرگ‌ها در بخش پایینی رکتوم و مقعد گفته می‌شود. این بیماری بسیار رایج است و حدود 75 درصد از بزرگسالان در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند.

علائم اصلی بواسیر شامل حرکات دردناک یا ناخوشایند روده، خارش شدید و خونریزی در مدفوع یا اطراف مقعد است. در موارد پرولاپس هموروئید داخلی، ممکن است بیرون‌زدگی نرمی از مقعد احساس شود.

سرطان مقعد نوعی سرطان است که در داخل یا اطراف مقعد و روده بزرگ شکل می‌گیرد. اگرچه برخی از علائم آن با بواسیر همپوشانی دارند، اما این دو بیماری کاملاً متفاوت هستند.

خونریزی یکی از شایع‌ترین علائمی است که بین بواسیر و سرطان مقعد مشترک است. علائم دیگر شامل خون در مدفوع و حرکات دردناک یا ناخوشایند روده می‌باشند. همچنین ممکن است احساس نیاز به دفع مدفوع بدون نیاز واقعی داشته باشید.

از سوی دیگر، سرطان مقعد علائمی مانند کاهش وزن غیرمنتظره، انسداد روده، کم‌خونی ناشی از خونریزی، و خستگی شدید ایجاد می‌کند. این علائم در افراد مبتلا به بواسیر معمول نیستند، بنابراین اگر چنین نشانه‌هایی دارید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

بررسی کامل عوامل ایجادکننده هموروئید و دلایل بروز آن

بواسیر به دلیل گشاد شدن وریدهای خونی اطراف مقعد ایجاد می‌شود. عوامل متعددی می‌توانند منجر به این وضعیت شوند، از جمله:

وارد کردن فشار زیاد هنگام تخلیه روده

نشستن طولانی‌مدت

یبوست مزمن یا اسهال مداوم

افزایش وزن ناشی از بارداری یا چاقی

مصرف غذاهای کم‌فیبر

انجام تمرینات سنگین و طاقت‌فرسا

برای آشنایی با عوامل خطر مرتبط با سرطان روده بزرگ، به مقاله عوامل افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مراجعه کنید.

علائم شایع هموروئید

خارش یا سوزش در ناحیه دهانه مقعد

درد پس از دفع مدفوع

خونریزی مقعدی یا وجود خون در مدفوع

بررسی جامع علل و عوامل ایجاد تومور مقعد

عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به تومورهای رکتوم را افزایش دهند، از جمله:

سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ

عفونت قبلی با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

افزایش سن

استعمال سیگار

رژیم غذایی پرچرب

اضافه وزن یا چاقی

ابتلا به بیماری‌های التهابی روده

نشانه‌های تومور مقعد

تومورهای رکتوم می‌توانند علائم متعددی داشته باشند، از جمله:

خونریزی مقعدی یا وجود خون در مدفوع

تغییر در الگوی اجابت مزاج

یبوست، تجمع گاز و نفخ

درد هنگام دفع مدفوع

باریک شدن اندازه و شکل مدفوع

حس ناتوانی در تخلیه کامل روده

کاهش وزن ناگهانی

روش‌های مؤثر درمان هموروئید و تومور مقعد

درمان هموروئید و تومور مقعد بسته به شدت بیماری متفاوت است. هموروئید معمولاً با تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی پر فیبر، و درمان‌های موضعی قابل مدیریت است.

بهترین روش‌های درمان هموروئید

هموروئید را می‌توان با چندین روش خانگی تسکین داد:

نشستن در حمام آب گرم

مصرف غذاهای غنی از فیبر

اجتناب از فشار هنگام اجابت مزاج

انجام فعالیت‌های ورزشی سبک

در موارد شدیدتر، از روش‌های دارویی و پزشکی نیز می‌توان استفاده کرد:

استفاده از کرم‌ها یا شیاف‌های حاوی هیدروکورتیزون

مصرف داروهای ضد درد مانند پاراستامول یا ایبوپروفن

جراحی برای برداشتن هموروئید در موارد پیشرفته

روش‌های مؤثر درمان تومور مقعد

روش‌های مختلفی برای درمان تومور مقعد وجود دارد، از جمله:

عمل جراحی: شامل برداشتن تومورها از طریق جراحی است.

شیمی‌درمانی: داروهای خوراکی یا تزریقی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

پرتودرمانی: سلول‌های سرطانی با استفاده از اشعه‌های مختلف تخریب می‌شوند.

در بسیاری از موارد، ترکیب پرتودرمانی و شیمی‌درمانی برای درمان تومورهای مقعدی به کار می‌رود.

لیزر درمانی: این روش بدون نیاز به تیغ جراحی و با استفاده از پرتوهای لیزر، انواع عارضه‌ها را از بین می‌برد.

لیزر درمانی که برای درمان هموروئید و تومور مقعد تأیید شده است، به دلیل سرعت بالا و عدم نیاز به جراحی سنتی، بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. در این روش، درمان در کمتر از 30 دقیقه انجام شده و بیمار می‌تواند به سرعت به زندگی طبیعی خود بازگردد.

برای اطلاعات بیشتر درباره شیمی‌درمانی در درمان سرطان روده بزرگ، مقاله درمان سرطان روده بزرگ با شیمی درمانی را مطالعه کنید.

چگونه بواسیر را از سرطان کولون تشخیص دهیم؟

پزشک معمولاً با انجام معاینه مقعدی و بررسی سوابق پزشکی بیمار می‌تواند بواسیر را از دیگر بیماری‌ها تشخیص دهد. اگر به موردی غیرطبیعی برخورد کنند که با هموروئید مطابقت نداشته باشد، اغلب انجام بیوپسی برای بررسی سرطان مقعد توصیه می‌شود.

تشخیص سرطان روده بزرگ نسبت به بواسیر پیچیده‌تر است، زیرا نشانگرهای مرتبط با سرطان لزوماً وجود یا عدم وجود سرطان را تأیید نمی‌کنند. بر همین اساس، پزشک ممکن است بر اساس علائم بیمار آزمایش‌های متفاوتی پیشنهاد دهد.

این آزمایش‌ها می‌توانند شامل آزمایش خون برای بررسی علائم سرطان یا کولونوسکوپی برای شناسایی توده‌های داخل رکتوم باشند. در کولونوسکوپی، یک لوله باریک و منعطف وارد رکتوم می‌شود، در حالی که بیمار تحت بیهوشی یا آرام‌بخشی قرار دارد.

نتیجه گیری

تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی از نظر دلایل بروز، علائم و روش‌های درمانی کاملاً مشهود است. بواسیر که به دلیل فشار زیاد و گشاد شدن رگ‌های خونی در اطراف مقعد ایجاد می‌شود، اغلب با تغییر سبک زندگی و درمان‌های ساده قابل مدیریت است. اما سرطان مقعد، یک بیماری جدی‌تر و نادر است که ناشی از رشد غیرطبیعی سلول‌هاست و به روش‌هایی مانند جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی نیاز دارد.

توجه به علائم مشابه این دو بیماری، مانند خونریزی مقعدی، اهمیت زیادی دارد، چرا که می‌تواند به تشخیص به‌موقع و انتخاب درمان مناسب کمک کند. به همین دلیل، در صورت مشاهده علائمی مانند تغییرات مداوم در اجابت مزاج، کاهش وزن بی‌دلیل یا خونریزی‌های غیرمعمول، مراجعه به پزشک ضروری است. تشخیص زودهنگام و آگاهی از تفاوت‌های این دو بیماری، نقشی کلیدی در حفظ سلامتی دارد.

برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام، انجام غربالگری سرطان کولورکتال توصیه می‌شود.