کلینک تخصصی سرطان پردیس
درمان سرطان ریه | معرفی روش‌های موثر جراحی، دارویی و پرتودرمانی
سرطان ریه یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در جهان است، اما خوشبختانه درمان‌هایی برای آن وجود دارد که می‌توانند طول عمر و کیفیت زندگی بیماران را به طور چشم‌گیری بهبود دهند.
در این مقاله به زبان ساده و علمی، به بررسی 5 روش اصلی درمان سرطان ریه می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که در چه شرایطی از هر روش استفاده می‌شود.
اگر به دنبال اطلاعات کامل و کاربردی در مورد درمان سرطان ریه هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
- انواع درمان سرطان ریه
- عمل جراحی برای درمان سرطان ریه
- پرتودرمانی (رادیوتراپی)
- شیمی‌درمانی (کموتراپی)
- درمان هدفمند (تارگت تراپی)
- ایمونوتراپی (ایمنی‌درمانی)
- درمان سرطان ریه در مرحله اولیه
- درمان سرطان ریه پیشرفته موضعی
- درمان سرطان ریه متاستاتیک (مرحله پیشرفته)
انواع درمان سرطان ریه
در این بخش، هر یک از 5 روش اصلی درمان سرطان ریه را با زبان ساده و علمی توضیح می دهیم.
طبق مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا (CDC)
“People with non‑small cell lung cancer can be treated with surgery, chemotherapy, radiation therapy, targeted therapy, or a combination of these treatments. People with small cell lung cancer are usually treated with radiation therapy and chemotherapy.
افراد مبتلا به سرطان ریه غیرکوچک‌سلولی (NSCLC) می‌توانند با عمل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتو درمانی، درمان هدفمند یا ترکیبی از این روش‌ها درمان شوند. در سرطان ریه کوچک‌سلولی (SCLC)، معمولاً از ترکیب پرتو درمانی و شیمی‌درمانی استفاده می‌شود.
1.عمل جراحی برای درمان سرطان ریه
در مراحل ابتدایی سرطان ریه، جراحی می‌تونه یک گزینه مؤثر و حتی نجات‌بخش باشه. در این روش، پزشک بخشی یا تمام ریه‌ای که درگیر سرطان شده رو خارج می‌کنه.
انواع جراحی سرطان ریه:
-
لوبکتومی: برداشتن یک لوب از ریه (شایع‌ترین روش)
-
سگمنتکتومی: برداشتن یک بخش کوچک از ریه
- پنومونکتومی: برداشتن کامل یک ریه
- رزکشن وج (گوه‌ای): خارج‌کردن توده به‌همراه حاشیه‌ای از بافت سالم
جراحی بیشتر در بیمارانی استفاده می‌شود که تومور در مراحل ابتدایی و محدود است.
شاید این مطلب برای شما مفید باشد: عوامل خطر سرطان ریه را بشناسید
2.پرتودرمانی (رادیوتراپی)
پرتودرمانی با استفاده از اشعه‌های پرانرژی، سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهد. این روش هم در مراحل اولیه برای درمان قطعی و هم در مراحل پیشرفته برای کاهش علائم و کنترل بیماری استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: عوارض پرتودرمانی بعد از درمان سرطان؛ چه چیزهایی طبیعیه و چطور می‌تونیم باهاش کنار بیایم؟
موارد استفاده پرتودرمانی:
-
اگر امکان جراحی وجود نداشته باشد، روش استریوتاکتیک (SBRT/SABR) توصیه می‌شود.
-
در مراحل پیشرفته موضعی، معمولاً همراه با شیمی‌درمانی تجویز می‌شود.
-
در بیماران متاستاتیک، پرتودرمانی برای کاهش درد یا کنترل خون‌ریزی کاربرد دارد.
پرتودرمانی به کمک تکنولوژی‌های جدید، دقت بالاتری پیدا کرده و عوارض جانبی‌اش کمتر شده است.
بیشتر بدانید: اقدامات قبل از پرتو درمانی | هر آنچه باید بدانید
3.شیمی‌درمانی (کموتراپی)
شیمی‌درمانی با استفاده از داروهایی قوی، سلول‌های سرطانی را در سراسر بدن از بین می‌برد. این روش در همه مراحل سرطان ریه قابل استفاده است.
داروهای رایج شیمی‌درمانی:
-
سیس‌پلاتین و کربوپلاتین (از خانواده پلاتین)
-
پاکلی‌تاکسل، دوستکسل
- جمسیتابین، پمترکسد، وینورلبین
معمولاً ترکیب دو داروی مختلف برای اثرگذاری بیشتر استفاده می‌شود، به‌ویژه در مراحل اولیه بیماری.
در مورد داروهای شیمی درمانی در این مطلب بیشتر توضیح داده ایم: داروهای شیمی‌درمانی | عملکرد داروهای شیمی درمانی
4.درمان هدفمند (تارگت تراپی)
در درمان هدفمند، داروها مولکول‌های خاصی را در سلول‌های سرطانی هدف می‌گیرند. این روش اغلب در بیماران با سرطان ریه پیشرفته یا دارای جهش‌های ژنتیکی خاص استفاده می‌شود.
مولکول‌های هدف معروف:
-
EGFR
-
ALK
-
ROS1
- KRAS
- VEGFR
چون این درمان روی سلول‌های سرطانی تمرکز دارد، نسبت به شیمی‌درمانی معمولی، عوارض کمتری برای سایر سلول‌های بدن دارد.
5.ایمونوتراپی (ایمنی‌درمانی)
ایمونوتراپی با تقویت سیستم ایمنی بدن، به آن کمک می‌کند تا با سلول‌های سرطانی مقابله کند. این درمان روی پروتئین‌هایی مثل PD-1 و PD-L1 اثر می‌گذارد که جلوی پاسخ ایمنی را می‌گیرند.
داروهای ایمونوتراپی معروف:
-
پمبرولیزوماب (Keytruda)
-
نیوولوماب
- آتزولیزوماب
- دوروالوماب
ایمونوتراپی در بیمارانی که پاسخ مناسبی به شیمی‌درمانی نداده‌اند یا سرطان پیشرفته دارند، یک امید تازه ایجاد کرده است.
درمان سرطان ریه در مرحله اولیه
در مراحل اولیه، که تومور هنوز به بخش‌های دیگر بدن پخش نشده، جراحی معمولاً بهترین گزینه است.
اقدامات رایج در این مرحله:
-
جراحی برای برداشتن تومور
-
شیمی‌درمانی کمکی (adjuvant) پس از جراحی، برای کاهش احتمال عود بیماری
- در برخی موارد، اگر جراحی ممکن نباشد، پرتودرمانی با دقت بالا (SBRT) جایگزین مناسبی خواهد بود
در این مرحله، شانس بهبود کامل بیشتر است.
شاید این مطلب برایتان مفید باشد: علائم سرطان ریه/علائم و نشانه های سرطان ریه چیست؟
درمان سرطان ریه پیشرفته موضعی
در این مرحله، تومور به بافت‌های اطراف گسترش یافته، اما هنوز متاستاز (پخش در بدن) نداده است.
گزینه‌های درمانی:
-
ترکیب شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
-
در برخی موارد، اگر پاسخ درمان خوب باشد، بعداً ایمونوتراپی نگهدارنده نیز استفاده می‌شود
- معمولاً جراحی توصیه نمی‌شود مگر در شرایط خاص
هدف اصلی در این مرحله کنترل تومور و جلوگیری از پیشرفت بیشتر است.
بیشتر بدانید: سرطان‌های رایج در ایران 1403؛ 5 موردی که باید بشناسید
درمان سرطان ریه متاستاتیک (مرحله پیشرفته)
در این مرحله، سرطان به بخش‌های دیگر بدن مثل استخوان، مغز یا کبد گسترش پیدا کرده است. درمان در این مرحله بیشتر با هدف افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی انجام می‌شود.
روش‌های درمانی:
-
درمان دارویی سیستمیک: مثل شیمی‌درمانی، درمان هدفمند یا ایمونوتراپی
-
رادیوتراپی تسکینی: برای کاهش درد یا علائم در محل متاستاز
- درمان ترکیبی: در برخی موارد از چند نوع درمان دارویی به‌طور همزمان استفاده می‌شود
معمولاً درمان کامل در این مرحله ممکن نیست، ولی کنترل بیماری تا مدت طولانی امکان‌پذیره.
شاید این مطلب برای شما مفید باشد: آیا پایین بودن پلاکت خون نشانه سرطان است؟
سایر درمان‌های کمکی سرطان ریه
علاوه بر پنج روش اصلی درمان سرطان ریه، برخی مداخلات درمانی کمکی نیز وجود دارند که بسته به شرایط بالینی بیمار و مرحله بیماری، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها معمولاً در مواردی به کار می‌روند که امکان انجام درمان‌های استاندارد وجود نداشته باشد یا به‌عنوان درمان‌های تسکینی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار استفاده شوند.
روش‌های کمکی شامل:
-
امواج مایکروویو: برای از بین بردن توده‌های کوچک سرطانی از طریق گرما
-
امواج رادیوفرکوئنسی (RF Ablation): مشابه مایکروویو، با استفاده از انرژی فرکانس بالا
- درمان با لیزر: برای باز کردن مجرای تنفسی در تومورهای مرکزی ریه
- درناژ مایعات: برای تخلیه مایع تجمع‌یافته اطراف ریه
این روش‌ها جایگزین درمان‌های اصلی نیستن، ولی در شرایط خاص می‌تونن مؤثر باشن.
پاسخ به سوالات رایج درباره درمان سرطان ریه
آیا سرطان ریه قابل درمان است؟
بله. در مراحل ابتدایی احتمال درمان کامل وجود دارد. در مراحل پیشرفته، هدف بیشتر افزایش طول عمر و کنترل بیماری است.
بهترین روش درمان سرطان ریه چیست؟
پاسخ قطعی نداره! بسته به مرحله بیماری، شرایط جسمی بیمار و نوع تومور، پزشک متخصص بهترین روش را انتخاب می‌کنه.
آیا درمان سرطان ریه بدون جراحی ممکن است؟
بله. اگر جراحی ممکن یا ایمن نباشد، پرتودرمانی یا درمان‌های دارویی مثل شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و تارگت تراپی می‌تونن جایگزین مناسبی باشن.
طب سنتی و داروهای گیاهی در درمان سرطان ریه نقش دارند؟
درمان‌های گیاهی یا طب سنتی نقش درمانی اصلی ندارند و فقط ممکنه در کاهش علائم کمک‌کننده باشن. برای درمان مؤثر، باید به درمان‌های علمی و تأییدشده پزشکی تکیه کرد.
مدت زمان درمان سرطان ریه چقدر است؟
مدت درمان بسته به نوع و مرحله سرطان متفاوته؛ اما اغلب بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشه و ممکنه شامل ترکیبی از جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی باشه.
جمع‌بندی: درمان سرطان ریه
درمان سرطان ریه شامل روش‌های مختلفی مثل جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و درمان هدفمند است. انتخاب روش مناسب به نوع سرطان، مرحله بیماری و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. هرچه سرطان زودتر تشخیص داده شود، شانس درمان کامل بیشتر خواهد بود.
منابع: