عوامل خطر سرطان ریه عوامل شناخته شده ای هستند که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد که برای سرطان های مختلف این عوامل خطر می تواند متفاوت باشد. داشتن یک عامل خطر یا حتی چندین عامل خطر به معنای ابتلا به این بیماری نیست، و همچنین برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است عوامل خطر شناخته شده کمی داشته و یا هیچ عامل شناخته شده ای نداشته باشند. در این مقاله به بررسی و توضیح عوامل خطر تغییر پذیر و غیر قابل تغییر سرطان ریه پرداخته شده است. ممکن است برخی از این موارد، در مورد سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) صدق نکنند.

• عوامل خطر سرطان ریه تغییر پذیر

• عوامل خطر سرطان ریه غیر قابل تغییر

• عواملی با تأثیرات نامطمئن یا اثبات نشده در خطر ابتلا به سرطان ریه

• پیشگیری با رعایت عوامل خطر سرطان ریه

عوامل خطر سرطان ریه تغییر پذیر

استعمال تنباکو
خطر سرطان ریه در افراد سیگاری چندین برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است در واقع سیگار کشیدن تا حد زیادی عامل اصلی سرطان ریه است. تصور می شود که حدود 80٪ مرگ و میر ناشی از سرطان ریه ناشی از استعمال دخانیات باشد و این تعداد برای سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) حتی بیشتر است. بسیار نادر است که کسی که هرگز سیگار نکشیده است دچار SCLC شود. هرچه مدت زمان بیشتری سیگار بکشید و بسته های بیشتری در روز مصرف کنید، خطر شما بیشتر می شود. کشیدن سیگار و کشیدن پیپ تقریباً به یک اندازه باعث ایجاد سرطان ریه می شود. کشیدن سیگارهای سبک نیز، خطر ابتلا به سرطان ریه را به اندازه سیگارهای معمولی افزایش می دهد.

دود دسته دوم
اگر سیگار نمی کشید، تنفس در دود سیگار دیگران (که دود دسته دوم نامیده می شود) می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. تصور می شود که دود سیگار سالانه بیش از 7000 مرگ و میر ناشی از سرطان ریه ایجاد می کند.

قرار گرفتن در معرض رادون

رادون یک گاز رادیواکتیو طبیعی است که از تجزیه اورانیوم در خاک و سنگ حاصل می شود و قابل دیدن، چشیدن یا بو کردن نیست. طبق آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA)، رادون دومین علت اصلی سرطان ریه در این کشور است و علت اصلی ایجاد این سرطان در میان افراد غیر سیگاری است. در فضای باز، رادون بسیار کمی وجود دارد که به احتمال زیاد خطرناک نیست. اما در داخل خانه، رادون می تواند غلظت بیشتری داشته باشد.

قرار گرفتن در معرض آزبست

افرادی که با آزبست کار می کنند (مانند معادن، کارخانه ها، نساجی ها، مکان هایی که از عایق استفاده می شود و کارخانه های کشتی سازی) چندین برابر بیشتر در معرض خطر مرگ در اثر سرطان ریه هستند. خطر سرطان ریه در کارگران در معرض آزبست که سیگار می کشند نیز بسیار بیشتر است. مشخص نیست که قرار گرفتن در معرض آزبست در سطح پایین یا کوتاه مدت تا چه اندازه خطر سرطان ریه را افزایش می دهد.

قرار گرفتن در معرض سایر عوامل ایجادکننده سرطان ریه در محل کار

سایر عوامل سرطان زا (عوامل ایجاد کننده سرطان) که در برخی از محل های کار وجود دارد و می توانند خطر سرطان ریه را افزایش دهند عبارتند از:

• سنگ معدن های رادیواکتیو مانند اورانیوم

• مواد شیمیایی استنشاقی مانند آرسنیک، بریلیم، کادمیوم، سیلیس، وینیل کلراید، ترکیبات نیکل، ترکیبات کروم، محصولات زغال سنگ و کلرو متیل اتر

• اگزوز دیزل

دولت و صنعت طی سال های اخیر اقداماتی انجام داده اند تا از کارگران در برابر بسیاری از این مواجهه ها محافظت کنند. اما خطرات هنوز هم وجود دارد. بنابراین، اگر در اطراف این عوامل کار می کنید، مراقب باشید تا حد امکان مواجهه خود را محدود کنید.

مصرف مکمل های غذایی خاص

مطالعاتی که در مورد نقش احتمالی مکمل های ویتامین در کاهش خطر سرطان ریه انجام شده است نتایج ناامید کننده ای داشته است. در حقیقت، 2 مطالعه بزرگ نشان داد که افراد سیگاری که از مکمل های بتا کاروتن استفاده می کردند، در واقع خطر سرطان ریه را افزایش می دهند. نتایج این مطالعات نشان می دهد که افراد سیگاری باید از مصرف مکمل های بتا کاروتن خودداری کنند.

آرسنیک در آب آشامیدنی
مطالعات انجام شده بر روی افرادی در مناطقی از جنوب شرقی آسیا و آمریکای جنوبی که مقدار زیادی آرسنیک در آب آشامیدنی دارند، خطر ابتلا به سرطان ریه را بیشتر نشان داده است. در بیشتر این مطالعات، میزان آرسنیک در آب چندین برابر بیشتر از موارد معمول در ایالات متحده بود. حتی مناطقی که سطح آرسنیک بیش از حد طبیعی است. برای بیشتر آمریکایی ها که از سیستم های آب عمومی استفاده می کنند، نوشیدن آب، منبع اصلی آرسنیک نیست.

عوامل خطر سرطان ریه غیر قابل تغییر

پرتودرمانی قبلی ریه ها

افرادی که برای سایر سرطان ها از طریق ناحیه سینه پرتودرمانی کرده اند، بیشتر در معرض خطر سرطان ریه هستند به خصوص اگر سیگار بکشند. به عنوان مثال می توان به افرادی که برای بیماری هاچکین تحت درمان قرار گرفته اند یا زنانی که برای سرطان پستان تحت تابش سینه قرار می گیرند، اشاره کرد.

آلودگی هوا
به نظر می رسد در شهرها، آلودگی هوا خطر سرطان ریه را اندکی افزایش می دهد. این خطر بسیار کمتر از خطر ناشی از استعمال دخانیات است اما برخی از محققان تخمین می زنند که در سراسر جهان حدود 5٪ از کل مرگ و میر ناشی از سرطان ریه ممکن است به دلیل آلودگی هوا باشد.

سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان ریه

اگر به سرطان ریه مبتلا شده اید، خطر ابتلا به این سرطان در خانواده شما بیشتر است. برادران، خواهران و فرزندان افرادی که به سرطان ریه مبتلا شده اند ممکن است خطر ابتلا به آن کمی بیشتر باشد، به خصوص اگر این خویشاوند در سنین پایین تر تشخیص داده شود. مشخص نیست که چه میزان از این خطر ممکن است به دلیل ژن های مشترک در بین اعضای خانواده و چه میزان از تماس خانگی مشترک (مانند دود تنباکو یا رادون) باشد. محققان دریافتند که به نظر می رسد ژنتیک در برخی از خانواده ها با سابقه قوی سرطان ریه نقش دارد.

عواملی با تأثیرات نامطمئن یا اثبات نشده در خطر ابتلا به سرطان ریه

سیگار الکترونیکی
سیگار الکترونیکی نوعی سیستم الکترونیکی تحویل نیکوتین است. آن ها حاوی هیچ نوع تنباکو نیستند اما سازمان غذا و دارو (FDA) آن ها را به عنوان محصولات "تنباکو" طبقه بندی می کند. سیگارهای الکترونیکی جدید هستند و تحقیقات بیشتری برای دانستن تأثیرات طولانی مدت آن از جمله خطر ابتلا به سرطان ریه لازم است.

تالک و پودر تالک
تالک ماده معدنی است که در شکل طبیعی آن ممکن است حاوی آزبست باشد. برخی مطالعات حاکی از آن است که معدنچیان تالک و افرادی که با آسیاب های تالک کار می کنند به دلیل قرار گرفتن در معرض تالک در درجه صنعتی، ممکن است بیشتر در معرض خطر سرطان ریه و سایر بیماری های تنفسی باشند. مشخص نشده است که استفاده از پودر تالک آرایشی خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد یا خیر.

پیشگیری با رعایت عوامل خطر سرطان ریه

از تنباکو دوری کنید
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، سیگار نکشیدن و جلوگیری از تنفس دود دیگران است. اگر قبل از ایجاد سرطان سیگار را ترک کنید، بافت آسیب دیده ریه شما به تدریج شروع به ترمیم می کند. صرف نظر از سن و مدت زمان سیگار کشیدن، ترک آن ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش داده و به شما کمک کند تا زندگی طولانی تری داشته باشید.

از قرار گرفتن در معرض رادون خودداری کنید
رادون یکی از دلایل مهم سرطان ریه است. در صورت لزوم می توانید با آزمایش خانه خود، میزان رادون در خانه را مشخص کنید.

از قرار گرفتن در معرض عوامل ایجادکننده سرطان خودداری یا محدود کنید
اجتناب از قرار گرفتن در معرض عوامل شناخته شده سرطانزا، در محل کار و مکان های دیگر نیز ممکن است مفید باشد. وقتی افراد در جاهایی که این مواجهه ها معمول است کار می کنند ، باید حداقل آنها را کاهش داد.

رژیم غذایی سالم داشته باشید
یک رژیم غذایی سالم همراه با میوه و سبزیجات زیاد نیز ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه کمک کند. برخی شواهد نشان می دهد که یک رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات ممکن است به محافظت از افراد سیگاری و غیر سیگاری در برابر سرطان ریه کمک کند. اما هرگونه تأثیر مثبت میوه ها و سبزیجات بر خطر ابتلا به سرطان ریه بسیار کمتر از افزایش خطر سیگار کشیدن است.

تلاش برای کاهش خطر سرطان ریه در افراد سیگاری فعلی یا قبلی با دادن مقادیر بالای ویتامین یا داروهای مشابه ویتامین به آنها تاکنون موفقیت آمیز نبوده است. در حقیقت، برخی مطالعات نشان داده اند که مکمل های بتاکاروتن، ماده مغذی مرتبط با ویتامین A، به نظر می رسد میزان سرطان ریه را در این افراد افزایش می دهد.

برخی از افرادی که به سرطان ریه مبتلا می شوند هیچ عامل خطر مشخصی ندارند. اگرچه ما می دانیم چگونه از بسیاری از سرطان های ریه جلوگیری کنیم، اما در حال حاضر نمی دانیم که چگونه از همه آن ها جلوگیری کنیم.

جمع بندی

همه سرطان های ریه قابل پیشگیری نیستند. اما با رعایت عوامل خطر سرطان ریه قابل تغییر که در بالا به آن اشاره شد ممکن است خطر شما را کاهش دهد.  انستیتو کانسر پردیس جهت ارائه خدمات به موقع در راستای انجام درمان همیشه در کنار بیماران عزیز می باشد. به امید آنکه تشخیص به موقع سرطان و پیگیری راه های درمان، بهبودی و تندرستی هر چه سریع تر برای همه بیماران حاصل شود.