داشتن یکی از عوامل خطر سرطان تخمدان یا حتی تعدادی از آن ها به معنای ابتلا به این بیماری نیست و برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است هیچ عامل خطر شناخته شده ای نداشته باشند. عامل خطر هر چیزی است که احتمال ابتلا به بیماری مانند سرطان را افزایش دهد. سرطان های مختلف عوامل خطر متفاوتی دارند که برخی از آن ها مانند سیگار کشیدن قابل تغییر هستند و موارد دیگر، مانند سن یا سابقه خانوادگی شخص، قابل تغییر نیستند. محققان چندین عامل خطر را کشف کرده اند که ممکن است احتمال ابتلا به سرطان تخمدان اپیتلیال را افزایش دهند که این عوامل خطر در انواع دیگر سرطان تخمدان مانند تومورهای سلول های زایا و تومورهای استروما اعمال نمی شود.

جدیدترین و مهمترین یافته در مورد علت سرطان تخمدان این است که این سرطان در سلول های انتهای لوله های رحمی شروع می شود و لزوماً در خود تخمدان ایجاد نمی شود.

• عوامل خطر سرطان تخمدان
• عوامل خطر سرطان تخمدان با تأثیرات نامشخص
• عوامل خطر سرطان تخمدان که می توانند خطر ابتلا را کاهش دهند

اضافه وزن یا چاقی: چاقی با افزایش خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها مرتبط است. زنان چاق (با شاخص توده بدنی [BMI] حداقل 30) احتمالاً بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان هستند، اما نه لزوماً پرخاشگرانه ترین نوع. درجه بالای چاقی همچنین ممکن است بر بقای کلی زن مبتلا به سرطان تخمدان تأثیر منفی بگذارد.

حاملگی دیر موقع یا نداشتن بارداری کامل: زنانی که اولین بارداری کامل خود را بعد از 35 سالگی انجام می دهند یا هرگز بارداری کامل را انجام نمی دهند، بیشتر در معرض خطر سرطان تخمدان هستند.

مصرف هورمون درمانی بعد از یائسگی: زنانی که بعد از یائسگی از استروژن به تنهایی یا با پروژسترون استفاده می کنند، در مقایسه با زنانی که هرگز از هورمون استفاده نکرده اند، خطر ابتلا به سرطان تخمدان بالاتری دارند.

داشتن سابقه خانوادگی سرطان تخمدان، سرطان پستان یا سرطان روده بزرگ: سرطان تخمدان می تواند در خانواده ها ایجاد شود. اگر مادر، خواهر یا دخترتان به سرطان تخمدان مبتلا شده باشند (یا داشته اند) خطر ابتلا به سرطان تخمدان افزایش می یابد. هرچه بستگان بیشتری با سرطان تخمدان داشته باشید، این خطر بیشتر می شود. افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان می تواند از طرف پدر نیز باشد.

سابقه خانوادگی: برخی از انواع دیگر سرطان مانند سرطان روده بزرگ و سینه با افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان ارتباط دارد. دلیل این امر این است که این سرطان ها می توانند در اثر جهش (تغییر) ارثی ژن های خاصی ایجاد شوند که باعث سندرم سرطان خانواده می شود و خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد.

داشتن یک سندرم سرطان خانوادگی: تا 25٪ سرطان های تخمدان بخشی از سندرم های خانوادگی سرطان است که از تغییرات ارثی (جهش ها) در ژن های خاص حاصل می شود.

• سندرم ارثی پستان و سرطان تخمدان (HBOC)

این سندرم در اثر جهش های ارثی در ژن های BRCA1 و BRCA2 و همچنین احتمالاً برخی ژن های دیگر که هنوز یافت نشده اند ایجاد می شود. این سندرم با خطر بالای سرطان پستان و همچنین سرطان تخمدان، فالوپ و سرطان اولیه صفاقی در ارتباط است. خطر برخی دیگر از سرطان ها مانند سرطان لوزالمعده و سرطان پروستات را نیز افزایش می دهد. جهش در BRCA1 و BRCA2 همچنین مسئول بیشتر سرطان های تخمدان است.

خطر سرطان تخمدان در طول زندگی برای زنان مبتلا به جهش BRCA1 بین 35 تا 70 درصد تخمین زده می شود. این بدان معنی است که اگر 100 زن دچار جهش BRCA1 باشند، بین 35 تا 70 نفر از آن ها به سرطان تخمدان مبتلا می شوند. برای زنان مبتلا به جهش BRCA2 خطر بین 10 تا 30 درصد تا 70 سالگی تخمین زده شده است.

• ولیپوز مرتبط با MUTYH

در افراد مبتلا به این سندرم در روده بزرگ و روده کوچک پولیپ ایجاد می شود و احتمال سرطان روده بزرگ در آن ها زیاد است. همچنین احتمال ابتلا به سرطان های دیگر از جمله سرطان تخمدان و مثانه نیز بیشتر است. این سندرم در اثر جهش در ژن MUTYH ایجاد می شود.

استفاده از درمان باروری: به نظر می رسد درمان باروری با لقاح آزمایشگاهی (IVF) خطر ابتلا به انواع تومورهای تخمدان را که به عنوان "مرزی" یا "بدخیم کم" شناخته می شوند، افزایش می دهد (توضیح داده شده در "سرطان تخمدان را بیشتر بشناسید"). اگر از داروهای باروری استفاده می کنید، باید خطرات احتمالی را با پزشک خود در میان بگذارید.

داشتن سرطان پستان: اگر به انواع سرطان سینه مبتلا شده اید، احتمالاً بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار خواهید داشت. دلایل مختلفی برای این امر وجود دارد. برخی از عوامل خطر تولید مثل برای سرطان تخمدان نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را تحت تأثیر قرار دهند.

خطر ابتلا به سرطان تخمدان بعد از سرطان سینه در زنان با سابقه خانوادگی سرطان پستان بیشترین است. سابقه خانوادگی سرطان پستان ممکن است در اثر جهش ارثی در ژن های BRCA1 یا BRCA2 و سندرم سرطان پستان و تخمدان ارثی ایجاد شود که با افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان در ارتباط است.

جلوگیری از بارداری: در زنانی که از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده کرده اند، احتمال ابتلا به سرطان تخمدان کمتر است. هر چه از قرص ها بیشتر استفاده شود، خطر کاهش می یابد. این خطر کم تا سال ها پس از قطع قرص ادامه دارد. سایر اشکال کنترل بارداری مانند بستن لوله (بسته شدن لوله های رحمی) و استفاده کوتاه از IUD (دستگاه های داخل رحمی) نیز با خطر کمتری سرطان تخمدان همراه است.

به نظر می رسد جراحی رحم (برداشتن رحم بدون برداشتن تخمدان ها) احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را حدود یک سوم کاهش می دهد.

جمع بندی

هنوز دقیق مشخص نیست که چه عواملی باعث بروز بیشتر سرطان های تخمدان می شوند. همانطور که در مقاله عوامل خطر سرطان تخمدان بحث شد، ما برخی از عوامل را می شناسیم که احتمال ابتلا به سرطان تخمدان اپیتلیال را در خانم ها بیشتر می کند. در مورد عوامل خطر سلول های زایا و تومورهای استرومایی تخمدان موارد بسیار کمی شناخته شده است. در صورت مشاهده علائم سرطان تخمدان سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین روش درمان سرطان تخمدان برای شما انتخاب شود. انستیتو کانسر پردیس جهت ارائه خدمات لازم در راستای تشخیص سرطان همیشه در کنار بیماران عزیز می باشد.