سرطان استخوان هم مانند دیگر سرطان ها از رشد غیر طبیعی سلول ها در هر استخوانی در بدن شروع می شود. سرطان استخوان بسیار نادر می باشد و کمتر از یک درصد کل سرطان ها را تشکیل می دهد. این بیماری بیشتر کودکان را درگیر می کند اما به این معنا نیست که بزرگسالان به آن مبتلا نمی شوند. جراحی یکی از مرسوم ترین راه های درمان کانسر استخوان می باشد و در کنار جراحی ممکن است از روش های درمانی دیگر مانند پرتو درمانی و شیمی درمانی استفاده گردد. در این مطلب به عناوین زیر خواهیم پرداخت:

• تشخیص سرطان استخوان
• انواع سرطان استخوان کدامند؟
• سرطان های دیگری که استخوان را در گیر می کند، کدام هستند؟
• دلایل ایجاد سرطان استخوان چیست؟
• علائم و نشانه های سرطان استخوان کدامند؟
• درمان سرطان استخوان چگونه صورت می گیرد؟
• بعد از سرطان استخوان احتمال مبتلا شدن به چه سرطان هایی وجود دارد؟

برخی از تومور هایی که در استخوان دیده می شوند، خوش خیم هستند و این تومور ها سرطان محسوب نمی شوند چرا که در سایر بافت ها  گسترش نمی یابند. اغلب این تومور ها با جراحی قابل درمان هستند. آنچه مهم است تشخیص سرطان استخوان در مراحل اولیه می باشد. انواع تومور های خوش خیم استخوان عبارتند از:

• پوکی استخوان
• استئوبلاستوما
• فیبروم کندروکسی اکسید

تشخیص سرطان استخوان معمولاً شامل مراحل زیر است:

• تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. این شامل بررسی علائم مانند درد، ورم و ضعف در استخوان‌ها می‌شود.
• تصویربرداری:

رادیوگرافی (اکس‌ری): اولین قدم برای شناسایی هرگونه تغییر در استخوان‌ها.

MRI: برای بررسی جزئیات بیشتر بافت نرم و ساختار استخوان.

سی تی اسکن: برای تصویربرداری دقیق‌تر از استخوان‌ها و بافت‌های اطراف.

اسکن استخوان: برای شناسایی نقاط غیرطبیعی در استخوان‌ها.

• آزمایشات بیوشیمیایی و خونی: این آزمایشات می‌توانند نشان‌دهنده وجود مارکرهای سرطانی یا تغییرات غیرطبیعی در عملکرد استخوان باشند.
• بیوپسی: در این مرحله، نمونه‌ای از بافت استخوان یا تومور گرفته می‌شود تا تحت میکروسکوپ بررسی شود. این تنها راه قطعی برای تشخیص سرطان استخوان است.
• مشاوره تخصصی: در برخی موارد، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص سرطان‌شناسی یا ارتوپدی ارجاع دهد تا درمان‌های مناسب‌تری ارائه دهد.

اگر به سرطان استخوان مشکوک هستید یا علائمی دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود

تومور های اولیه یا واقعی در خود استخوان پدیدار می شوند که به آن سارکوم گفته می شود. این تومورهای بدخیم هستند و در واقع سرطان را تشکیل می دهند. سارکوم در استخوان، ماهیچه، بافت فیبری، رگ های خونی و بافت چربی را درگیر می کند و می تواند در هر نقطه از بدن توسعه یابد. در مطلب زیر به انواع سرطان استخوان اشاره می کنیم:

• استئوسارکوم: همچنین به آن سارکوم استئوژنیک نیز گفته می شود که شایع ترین سرطان اولیه در استخوان است. این بیماری اغلب در بین افراد جوان بین 10 تا 30 سال رخ می دهد ولی در حدود 10 درصد در افراد 60 تا 70 سال که دچار پوکی استخوان هستند، پدیدار می شود. این تومورها استخوان بازو، لگن و پا ها را بیشتر در گیر می کنند.
• کندروسارکوم: این دومین سرطان شایع در استخوان می باشد که در سلول های غضروف خود را بروز می دهد. این بیماری در افراد کمتر از 20 سال کمتر به چشم می خورد و ابتلا به کندروسارکوم در  افراد 75 سال به بالا بیشتر دیده می شود. علاو بر استخوان های لگن و پا، این بیماری در نای، حنجره و قفسه سینه نیز موجب سرطان می گردد.
• ایوینگ سارکوم: اغلب در استخوان ساق پا و لگن دیده می شود ولی به این منظور نیست که نمی تواند استخوان های دیگر را مبتلا کند. در مواردی نادر این بیماری در بافت های شکم، قفسه سینه نیز به چشم می رسد. ایوینگ سارکوم بیشتر بدن کودکان و نوجوانان را در معرض خطر قرار می دهد. 
• فیبروسارکوم: این نوع دیگری از سرطان استخوان است که بیشتر بافت های نرم را نسبت به استخوان ها درگیر می کند. این بیماری بیشتر در افراد میانسال و مسن دیده می شود. استخوان پاها، بازوها و فک بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
• آکوردوما: این تومور اصلی استخوان در جمجمه و استخوان های ستون فقرات دیده می شود. این بیماری اغلب در بزرگسالان بیشتر از 30 سال بروز می دهد و مبتلا شدن مردان به این کانسر تقریبا دو برابر زنان می باشد. این بیماری تمایل به رشد سریع و آهسته دارد ولی در صورت گسترش، اگر برداشته نشود سایر اندام ها را نیز در گیر می کند. غدد لنفاوی، ریه و کبد مهم ترین مناطق برای انتشار این تومور هستند.

سرطان های دیگری که در استخوان یافت می شوند شامل: لنفوم غیر هیچکن و مولتیپل میلوما می باشد که به بررسی هر دو آن ها در قسمت زیر می پردازیم:

• لنفوم غیر هیچکن: این بیماری به طور کلی در غدد لنفاوی ایجاد می شود اما در مواقعی در استخوان ها نیز دیده می شود. این بیماری اغلب یه بیماری گسترده برای استخوان ها محسوب می شود، زیرا می تواند بسیاری از استخوان ها را درگیر کند.
• مولتیپل میلوما یا میلوم متعدد: این نوع مریضی معمولا می تواند مغز همه استخوان ها را درگیر سازد ولی شایع ترین مکان های درگیری ران، لگن و کمر می باشند. در بعضی مواقع میلوما در یک استخوان یافت می شود ولی اغلب به مغز استخوان های دیگر نیز سرایت می کند.

هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد سرطان استخوان می شوند، اما پزشکان دلایلی که در بروز این بیماری نقش دارند را به سه دسته تقسیم می کنند:

• اختلالات ژنتیکی: برخی از سندروم های ژنتیکی از طریق وراثت منتقل می شوند از جمله رتینوبلاستوما که خطر ابتلا به کانسر استخوان را افزایش می دهد.
• بیماری پیچ خوردگی استخوان: این بیماری در افراد مسن بیشتر دیده می شود و خطر بروز سرطان استخوان را افزایش می دهد.
• پرتودرمانی: قرار گرفتن در برابر دوزهای بالای پرتو درمانی که برای سرطان های دیگر نیز تجویز می شود، خود ابتلا به سرطان استخوان را در آینده افزایش می دهد.

در سایت mayoclinic درباره دلایل و علت سرطان استخوان به شرح زیر آماده است:

The cause of most bone cancers isn't known. Bone cancer starts when cells in or near a bone develop changes in their DNA. A cell's DNA holds the instructions that tell the cell what to do. In healthy cells, the DNA gives instructions to grow and multiply at a set rate. The instructions tell the cells to die at a set time. In cancer cells, the DNA changes give different instructions. The changes tell the cancer cells to make many more cells quickly. Cancer cells can keep living when healthy cells would die. This causes too many cells.

ترجمه:

علت بیشتر سرطان های استخوان مشخص نیست. سرطان استخوان زمانی شروع می شود که سلول های داخل یا نزدیک استخوان تغییراتی در DNA خود ایجاد کنند. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. در سلول‌های سالم، DNA دستورالعمل‌هایی را برای رشد و تکثیر با سرعت تعیین‌شده می‌دهد. دستورالعمل ها به سلول ها می گویند که در زمان معینی بمیرند. در سلول های سرطانی، تغییرات DNA دستورالعمل های متفاوتی را ارائه می دهد. این تغییرات به سلول‌های سرطانی می‌گوید که سلول‌های بیشتری را به سرعت بسازند. سلول های سرطانی زمانی که سلول های سالم می میرند می توانند به زندگی خود ادامه دهند. این باعث سلول های بیش از حد می شود.

• درد: یکی از مهم ترین علامت سرطان استخوان است ولی در ابتدا این درد ثابت نیست. ممکن است در شب یا هنگام فعالیت این درد بیشتر شود. به طور مثال هنگام راه رفتن، درد بیشتر شود و با بزرگ شدن تومور های سرطانی فعالیت های شما را با مشکل مواجه می کنند.
• تورم: تورم در ناحیه درد ممکن است تا چند هفته خود را نشان ندهد. در بعضی مواقع شما می توانید بسته به محل ایجاد تومور آن را احساس کنید. به طور مثال ترشحات در گردن منجر به ایجاد تومور در قسمت پشتی گلو می شود که بلع و نفس کشیدن را برای شما سخت و طاقت فرسا می کند.
• شکستگی استخوان ها: سلول های سرطانی می تواند در استخوانی که قرار دارد آن را تضعیف کند و همین امر موجب شکستگی و درد شدید می گردد.
• خستگی و کاهش وزن ناخواسته: اگر کانسر گسترش پیدا کند،  بدن توانایی و مقاومت خودش رو از دست می دهد و کاهش وزن و خستگی را به وجود می آورد.

• جراحی: رایج ترین نوع درمان سرطان استخوان است. برای انجام بیوپسی سرطان ممکن است عمل جراحی لازم باشد تا تومور را بیرون بیاورند و در آزمایشگاه مورد آزمایش قرار دهند. بیوپسی و جراحی دو تا عمل جداگانه محسوب می شوند ولی بسیار مهم است که دکتر هر دو را با برنامه ریزی با هم انجام دهد. اگر بیوپسی از جای اشتباه گرفته شود، مشکلات زیادی را به وجود می آورد. هدف اصلی جراحی از بین بردن همه سلول های کانسر است و اگر حتی تعداد کمی از سلول ها باقی بمانند، می توانند دوباره رشد کنند و گسترش بیابند. در بعضی از اوقات به دلیل اینکه هیچ سلول سرطانی باقی نماند از بافت های طبیعی اطراف توده سرطانی  برداشته می شود و بافت های سالم را خارج می کنند.

• پرتودرمانی: از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های کانسر استفاده می شود. در این درمان اشعه ایکس را  به سلول های سرطانی می تابانند.  بیشتر سلول های سرطانی در اثر تششع به راحتی از بین نمی روند و به روش های دیگری برای اثر کردن روی سلول ها، نیاز است. 
• شیمی درمانی: با استفاده از داروهای شیمیایی از گسترش سلول های کانسر در مناطق دیگر جلوگیری می کنند. شیمی درمانی یک درمان سیستمیک است که داروها وارد جریان خون شده و خود را به سلول های سرطانی می رسانند و آن ها را تخریب کرده و از بین می برند.

اغلب کسانی که دچار سرطان می شوند از عود و بازگشت دوباره سرطان ترس و واهمه دارند. درمان هایی مانند پرتو درمانی ، شیمی درمانی خود دارای اثرات جانبی هستند که بیمار را با مشکلات جدی رو برو می کنند. معالجه در سرطان به این معنا نیست که فرد بعد از بهبودی در سرطان اول به کانسرهای دیگری دچار نمی شود. البته این موضوع به نوع سرطان و شرایط جسمی بیمار بستگی دارد، ممکن است یک فرد به سرطان دوم مبتلا شود یا نشود. به طور مثال فردی که دارای کندروسارکوم می شود، می تواند استئوسارکوم را نیز دریافت کند. بعد از سرطان استخوان یا مفاصل سارکوم بافت های نرم بیشتر دیده می شود. تعداد سرطان های که فرد مبتلا به سرطان استخوان می تواند به آن مبتلا شود به شرح زیر است:

• سرطان ریه
• سرطان مری
• سرطان لوزالمعده
• سرطان کبد
• سرطان لوسمی حاد میلوئیدی

جمع بندی

نکته ای که حائز اهمیت می باشد و باید به آن توجه داشته باشیم این است که هنوز راهی برای پیشگیری از سرطان استخوان کشف نشده است. باید این مسئله را مد نظر داشته باشیم که از بروز تمامی سرطان ها با تغییر سبک زندگی، تغذیه سالم و ورزش کردن  می توان، جلوگیری کرد. سرطان استخوان جز سرطان های نادر محسوب می شود که اغلب کودکان و جوانان را در گیر می کند. کلینیک کانسر پردیس با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب، در پیشگیری از سرطان و راه های درمان آن به شما مشاوره می دهند و یک همراه همیشگی برای شما عزیزان می باشند.