سرطان روده بزرگ، سومین نوع شایع سرطان در مردان و زنان می باشد که به راحتی در مراحل اولیه درمان پذیر است. اما متاسفانه به علت اینکه تشخیص علائم سرطان روده سخت است، می تواند به مراحل بالاتر رشد کرده و منجر به مرگ شود. بهترین راه جلوگیری از سرطان روده، داشتن رژیم غذایی مناسب است. پس خالی از لطف نیست که باید و نباید های مصرف مواد غذایی را در راستای پیشگیری از سرطان روده بدانید.

تأثیر تغذیه مناسب بر سرطان روده بزرگ موضوعی انکارناپذیر است. به گفته برخی مطالعات، افرادی که به درستی غذا می خورند، ورزش می کنند، وزن خوبی دارند و مصرف الکل را به حداقل می رسانند، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را بیش از یک سوم کاهش می دهند.

داشتن رژیم غذایی مناسب نه تنها ممکن است احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد، بلکه در دوران درمان و ریکاوری این بیماری نیز می تواند موثر واقع شود.

باید و نبایدهای رژیم غذایی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ

روده بزرگ نقش بسیار مهمی در سیستم هضم بدن دارد و مواد مغذی را پردازش کرده و به بدن تحویل می دهد تا شما قوی و سالم بمانید. خوب غذا خوردن و حفظ رژیم غذایی مغذی، یکی از بهترین روش هایی است که علاوه بر اینکه به پیشگیری از این بیماری کمک می کند، می تواند در صورت ابتلا، در راستای درمان بیماری و دوران ریکاوری نیز موثر واقع شود.

مواد غذایی مناسب برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ

لبنیات. اکثر مطالعات نشان می دهند که مصرف لبنیات سرشار از کلسیم، احتمال ابتلا به سرطان روده را کاهش می دهند. مکمل های کلسیم نیز ممکن است مفید باشند. با پزشک خود در این مورد مشورت کنید. ویتامین D که به شیر افزوده می شود نیز ممکن است از شما در برابر این نوع سرطان محافظت کند، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.

غلات کامل. این مواد غنی از مواد مغذی هستند و منابع خوبی از منیزیم و فیبر می باشند. روزانه 90 گرم غلات سبوس دار بخورید – بلغور جو دوسر، نان گندم سبوس دار و برنج قهوه ای گزینه های خوبی به شمار می روند.

حبوبات. حبوبات (به عنوان مثال دانه های سویا، نخود و عدس) مملو از فیبر، پروتئین و ویتامین های E و B هستند. آنها همچنین دارای ترکیباتی به نام فلاونوئیدها هستند که می توانند مانع از رشد تومورها شوند، همچنین برخی از آنتی اکسیدان ها ممکن است به حفاظت از شما در برابر سرطان روده کمک کنند.

میوه ها و سبزیجات رنگارنگ. اینها دارای مواد طبیعی هستند که ممکن است رشد سلول های سرطانی را مسدود کرده و یا با التهابی که می تواند باعث سرطان شود، مقابله کنند. مطالعات مربوط به ارتباط میوه ها و سبزیجات با جلوگیری از سرطان روده بزرگ متفاوت بوده، اما به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم توصیه می شوند.

ماهی. ماهی های چرب مانند سالمون سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که برای سلامت قلب بسیار مفید می باشند و ممکن است رشد سلول های سرطانی را کند کنند. اما اینکه آیا خوردن ماهی می تواند به شما در جلوگیری از سرطان روده بزرگ کمک کند، روشن نیست. برخی تحقیقات نشان می دهند افرادی که به جای گوشت قرمز ماهی می خورند، کمتر به سرطان روده مبتلا می شوند.

در صورت نیاز به هر گونه مکمل کلسیم، امگا3 یا انواع ویتامین های E ،D و B، می توانید به سایت داروهوم (داروخانه آنلاین دکتر بهزاد بهمنی) مراجعه کرده و داروی مورد نظر را به صورت آنلاین تهیه نمایید.

مواد غذایی مضر برای سرطان روده

گوشت قرمز. به گفته دانشمندان، مصرف مداوم گوشت قرمز مانند گوشت گاو، گوشت خوک و گوشت بره، احتمال ابتلا به سرطان روده را افزایش می دهند، اما علت آن را نمی دانند. ممکن است برخی مواد سرطان زا به دلیل پخته شدن گوشت در دمای بالا ایجاد شوند.

گوشت فرآوری شده. گوشت هایی مانند گوشت های دودی یا گوشت هایی که مواد شیمیایی به آنها افزوده شده مانند هات داگ، بیکن، ژامبون و ... می توانند احتمال ابتلا به سرطان روه را افزایش دهند.

الکل. نوشیدن متوسط یا زیاد الکل (2 یا 3 لیوان در روز) می تواند 20 درصد احتمال ابتلا به سرطان و نوشیدن زیاد، تا 40 درصد می تواند احتمال ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اگر اغلب بیش از سه نوشیدنی در روز می نوشید، با پزشک خود در مورد غربالگری سرطان روده بزرگ صحبت کنید.

مواد غذایی مورد نیاز بدن در دوران ابتلا به سرطان روده بزرگ

از آنجا که روده بزرگ نقش زیادی در هضم دارد. بدن شما مواد مغذی، چربی ها و پروتئین های لازم را برای عملکرد مناسب هنگام مبارزه با سرطان، دریافت نمی کند. به همین دلیل، برنامه غذای شما باید شامل غذاهایی باشد که این نیازها را برآورده کند.

علاوه بر این، درمان های سرطان مانند شیمی درمانی می تواند برای بدن شما بسیار دشوار باشد، زیرا گاهی اوقات منجر به از بین رفتن بافت سالم و سرطانی می شوند. به طور کلی، بیماران سرطانی کالری یا پروتئین کافی دریافت نمی کنند. تأمین حداقل کالری و پروتئین مورد نیاز برای حفظ یک سیستم ایمنی سالم و جلوگیری از عفونت های بعدی در بدن ضروری است. بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ به طور خاص به پروتئین و فیبر اضافی برای کمک به تمیز نگهداشتن روده بزرگ و همچنین جلوگیری از گسترش عفونت نیاز دارند.

برای جلوگیری از حالت تهوع و نفخ، پنج تا شش وعده غذایی کم در روز توصیه می شود. وعده های غذایی منظم برای سوخت رسانی به بدن در این دوران ضروری است. بنابراین، سعی کنید به آرامی غذا بخورید و بنوشید. همچنین می توانید برای جلوگیری از حالت تهوع از حضور در فضایی که بوی پخت و پز در آن زیاد است، خودداری کنید.

رژیم غذایی مناسب قبل از درمان سرطان روده

اولین قدم برای داشتن یک برنامه غذایی، فکر کردن در مورد برنامه روزانه ای هست که دارید. لازم به یادآوری است که وضعیت سلامتی، محدودیت های غذایی و توانایی های افراد منحصر به فرد است. به عنوان مثال، میزان توانایی جویدن و بلعیدن، آلرژی غذایی و ... را باید در نظر بگیرید. در صورت نیاز به کمک، پزشک یا متخصص تغذیه نیز می تواند با شما همکاری کند تا بر اساس نیازهای فردی یک برنامه غذایی تهیه کنید.

آبرسانی مناسب، کلید آماده سازی برای درمان های معمول سرطان روده بزرگ مانند جراحی، پرتو درمانی یا شیمی درمانی است. میوه ها و سبزیجات از آنجا که حاوی ویتامین ها و آنتی اکسیدان های حیاتی هستند، از برنامه های افزودنی بسیار خوبی برای برنامه غذایی شما به شمار می آیند. برخی مواد غذایی ممکن است قبل از جراحی توصیه نشوند، بنابراین حتماً با پزشکتان در این مورد صحبت کنید. اسموتی ها و آبمیوه ها راهی عالی برای هیدراته ماندن هستند و ترکیبی عالی از فیبر و پروتئین در صورت کمبود اشتها یا مشکل در جویدن ارائه می دهند.

در صورت امکان، هفته ای یک تا 3 بار ماهی تازه را به برنامه غذایی خود اضافه نمایید. ماهی سرشار از پروتئین بدون چربی و اسیدهای چرب امگا 3 است که هر دو مورد برای افرادی که با سرطان روده بزرگ مبارزه می کنند ضروری است.

سایر غذاها و میان وعده هایی که می توانید امتحان کنید، شامل غذاهای مطلوب زیر می باشد:

• مرغ پخته شده
• برنج یا نودل کره ای
• کراکر
• اسموتی (ترکیبی از نصف فنجان شیر، یک موز بزرگ، نصف فنجان بلغور جو دو سر و نصف قاشق غذاخوری کره بادام زمینی با مقداری دارچین)

این اسموتی دارای فیبر محلول، پروتئین و کمی چربی است که به کنترل عوارض اسهال کمک می کند. اگر در حال انجام شیمی درمانی هستید و شما را از خوردن غذاهای سرد منع کرده اند، می توانید این اسموتی را با شیر گرم درست کنید.

بایدها و نبایدهای رژیم غذایی در دوران ریکاوری

رژیم غذایی شما پس از درمان سرطان روده بزرگ و دوران ریکاوری باید بر روی تغذیه مناسب متمرکز باشد تا از سرطان و سایر بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی، فشار خون و دیابت جلوگیری کند. اگر عوارض جانبی شما فروکش کرده است، می توانید برخی غذاهای معمول خود را اضافه کنید. به استفاده از مواد غذایی حاوی چربی های مفید، گوشت بدون چربی و پروتئین گیاهی ادامه دهید. محصولات لبنی کم چرب نیز می تواند افزودنی خوبی باشد. به محدود کردن مصرف الکل و تنباکو ادامه دهید.

صرفنظر از اینکه همچنان با عوارض جانبی درگیر هستید یا نه، دو میان وعده که می توانید در خانه درست کنید و برای شما مفید است را ارائه می دهیم:

- ترکیبی از ماست یونانی ساده و بدون چربی، 4 تا 6 شیرینی زنجبیلی و در صورت تمایل نصف موز خرد شده می تواند یک میان وعده سبک و موثر برای کنترل تهوع باشد. اگر اسهال دارید، موز را حتما به این ترکیب اضافه کنید تا فیبرهای محلول بیشتری داشته باشید.

- پن کیک با پروتئین بالا، ترکیبی از 1 موز بزرگ رسیده، یک تخم مرغ ارگانیک، ¼ فنجان شیر غیرلبنی و یک دوم فنجان جو دو سر آسیاب شده (این مواد را مخلوط کنید و در صورتی که خمیر غلیظ است، شیر بیشتری اضافه کنید.) این پن کیک ها فیبرهای محلول زیادی دارند و حرکت دستگاه گوارش را راحت تر می سازند.

جمع بندی

اگر چه سرطان روده بزرگ یکی از شایع ترین سرطان ها می باشد، با این حال با داشتن رژیم غذایی سالم و تغذیه مناسب می توان احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش داد و یا حتی در صورت ابتلا، روند درمان و بهبود را راحت تر پشت سر گذاشت. شما می توانید با مراجعه به انستیتو کانسر پردیس شیراز، از رهنمودهای ارزشمند پزشکان حاذق این مرکز درمان سرطان بهره مند شده و مسیر درمان را با خیالی آسوده پشت سر بگذارید.