علائم سرطان روده یا کولورکتال ممکن است در مراحل اولیه بیماری بسیار جزئی باشد یا حتی هیچ گونه علائمی به دنبال نداشته باشد. البته این احتمال نیز وجود دارد که این بیماری برخی علائم هشدار دهنده اولیه از خود نشان دهد. علائم سرطان روده ممکن است تا زمانی که بیماری وارد مرحله II نشود، بروز نکند. بنابراین، آزمایش غربالگری منظم برای سرطان روده یا رکتوم، به ویژه از طریق کولونوسکوپی، به کلیه افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، توصیه می شود. در مورد زمان شروع غربالگری منظم سرطان روده با پزشکتان مشورت نمایید.

افراد بالای 50 سال، افراد زیر 50 سال و در معرض خطر ابتلا و افرادی که سابقه خانوادگی در ابتلا به این بیماری دارند، بایستی انجام آزمایش های غربالگری سرطان روده را جدی بگیرند. علائم اولیه سرطان روده می تواند شامل مواردی مانند کاهش وزن ناگهانی و یا رشته ای و باریک شدن مدفوع باشد. از دیگر نشانه های سرطان روده بزرگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی رکتال به رنگ قرمز روشن یا تیره
• مدفوع رشته ای یا باریک
• تنسموس، احساس نیاز به تخلیه روده، در حالی که چیزی از آن خارج نمی شود.
• کم خونی ناشی از فقر آهن
• درد مداوم شکم
• کاهش وزن

توجه داشته باشید که بسیاری از نشانه های سرطان روده می تواند علتی غیر از سرطان داشته باشد، مانند عفونت، بواسیر، سندروم روده تحریک پذیر یا بیماری التهابی روده. با این حال، در صورت مشاهده هر گونه علائمی بایستی به پزشک مراجعه نمایید. چندین آزمایش ممکن است برای تشخیص سرطان روده بزرگ انجام شود. این آزمایش ها ممکن است شامل کولونوسکوپی یا سایر روش های آندوسکوپی، آزمایش مدفوع یا سایر تست های آزمایشگاهی، MRI، سی تی اسکن یا PET/CT اسکن باشد. این تست های تصویر برداری یا آزمایشگاهی ممکن است برای تعیین اندازه تومورها و نظارت بر وضعیت پاسخگویی به درمان انجام شوند.

در هر صورت، آگاهی و شناخت علائم سرطان کولورکتال می تواند گامی مثبت در راستای تشخیص به موقع این بیماری محسوب شود. پس، با ما باشید تا با علائم و نشانه های سرطان روده آشنا شوید. در ادامه خواهید خواند:

• علائم هشدار دهنده اولیه سرطان روده
• علائم موضعی سرطان روده
• علائم سیستمیک سرطان روده
• علائم سرطان روده بزرگ (کولون)
• علائم سرطان رکتال یا مقعد
• علائم سرطان متاستاتیک روده
• علائم سرطان روده در آزمایش خون

اغلب سرطان ها در کولون یا رکتوم از پولیپ ها ایجاد می شوند، بنابراین غربالگری برای پیدا کردن یا برداشتن آنها به جلوگیری از رشد آنها به سرطان جلوگیری می کند. علائم ابتدایی سرطان روده بزرگ می تواند شامل مواردی مانند کاهش وزن ناگهانی و یا رشته ای و باریک شدن مدفوع باشد. از مهمترین علائم سرطان روده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی رکتال به رنگ قرمز روشن یا تیره
• مدفوع رشته ای یا باریک
• تنسموس، احساس نیاز به تخلیه روده، در حالی که چیزی از آن خارج نمی شود.
• کم خونی ناشی از فقر آهن
• درد مداوم شکم
• کاهش وزن

اگر چه ممکن است این علائم ناشی از بیماری های دیگر مانند بواسیر یا بیماری های التهابی روده باشد، اما بایستی حتما در مورد آنها با پزشکتان مشورت نمایید. خون در مدفوع، حتی اگر به طور گاه و بیگاه دیده شود، نبایستی نادیده گرفته شود.

علائم موضعی شامل مواردی می شود که تنها بر روده بزرگ یا رکتوم اثر می گذارد و بر اندام های دور دست سرایت نمی کند. علائم موضعی رایج شامل موارد زیر می شود:

• یبوست
• اسهال
• اسهال و یبوست متناوب یا سایر تغییرات عادات روده
• خونریزی مقعد یا وجود خون در مدفوع
• نفخ شکم یا گرفتگی و ناراحتی در این ناحیه
• احساس خالی نشدن کامل روده
• مدفوع باریک تر از حد معمول

اگر این علائم احتمالی سرطان روده را برای مدت طولانی تجربه می کنید، مهم است که با یک متخصص در این زمینه مشورت نمایید.

علائم سیستمیک سرطان روده ممکن است پا را از دستگاه گوارش فراتر گذاشته و بر کل بدن شما تأثیر بگذارد. علائم سیستمیک سرطان روده شامل موارد زیر می شود:

• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• حالت تهوع
• استفراغ
• زردی
• کم خونی
• ضعف
• احساس خستگی

در مرحله اول سرطان روده بزرگ، هیچ گونه علائم واضحی وجود ندارد. به محض بروز و گسترش علائم، آنها ممکن است بسته به اندازه و محل تومور متفاوت باشند. علائم اولیه ممکن است تنها روده بزرگ را تحت تأثیر قرار دهند و منجر به تغییر در عادات روده شوند. با رشد سرطان، ممکن است در بدن پخش شده و علائم سیستمیک مانند خستگی و کاهش وزن، کل بدن شما را تحت تأثیر قرار دهند. برخی از تغییرات در عادات روده که ممکن است علائم سرطان کولون در نظر گرفته شوند، عبارتند از:

• تغییر در فرکانس حرکات روده
• یبوست
• تغییر غلظت مدفوع (مدفوع سفت یا آبکی)
• وجود خون در مدفوع (به صورت لکه های قرمز روشن یا لکه های تیره قیر مانند)
• خونریزی مقعد
• درد شکم، نفخ یا گرفتگی شکم
• عدم توانایی در تخلیه کامل روده

در سایت cdc درباره علائم روده بزرگ به شرح زیر نقل شده است:

• A change in bowel habits.
• Blood in or on your stool (bowel movement).
• Diarrhea, constipation, or feeling that the bowel does not empty all the way.
• Abdominal pain, aches, or cramps that don't go away.
• Weight loss and you don't know why.

علائم سرطان رکتال ممکن است شبیه به سایر بیماری های روده مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون (بیماری التهابی روده) باشد. اما در حالی که نشانه های بیماری التهابی روده ممکن است طی دوره های بهبودی بیماری فروکش کند، علائم سرطان رکتال ممکن است با پیشرفت سرطان، شدیدتر و پایدارتر شود. تومورهای داخل روده ممکن است شکل یا فرکانس حرکات روده را تغییر دهند. علائم و نشانه ها ممکن است با پخش شدن سرطان به مقعد یا احتمالاً در روده بزرگ، شدیدتر شوند. علائم سرطان رکتال مربوط به عادات روده شامل موارد زیر می باشد:

• اسهال
• یبوست
• عدم توانایی در تخلیه کامل روده
• مدفوع خونین
• تغییر در اندازه یا شکل مدفوع

بیماران مبتلا به سرطان متاستاتیک روده ممکن است به نشانه ها قبل از تشخیص بیماری توجه نکنند. علائم سرطان کولورکتال متاستاتیک به اندازه تومور یا تومورها و جایی که سرطان خارج از روده بزرگ یا مقعد پخش شده است، بستگی دارد. برای مثال:

اگر استخوان ها آسیب دیده باشند، نشانه ها ممکن است شامل درد، شکستگی، یبوست و یا سطح بالای کلسیم باشد.

اگر ریه ها مبتلا شوند، نشانه ها ممکن است شامل تنگی نفس، مشکل در تنفس، سرفه، درد یا خستگی باشد.

اگر کبد مبتلا شود، علائم ممکن است شامل تهوع، خستگی، تورم پاها و دست ها، افزایش قطر شکم و یا زردی باشد.

اگر غدد لنفاوی شکم تحت تأثیر قرار گیرند، علائم ممکن است شامل نفخ، تورم شکم و یا ازدست دادن اشتها باشد.

اگر مغز یا نخاع تحت تأثیر قرار بگیرد، علائم ممکن است شامل سردرد، سرگیجه، از دست دادن حافظه، تاری دید یا دو بینی، مشکل در صحبت یا تشنج باشد.

آیا خون در مدفوع نشانه سرطان است؟

خون در مدفوع ممکن است نشانه‌ای از مشکلات مختلف در دستگاه گوارش باشد، از جمله عفونت‌ها، التهاب‌ها، هموروئیدها، ترکیدگی‌های درون‌روده، یا حتی سرطان. اما حضور خون در مدفوع به تنهایی نمی‌تواند بگوید که شما سرطان دارید؛ بلکه نیاز به ارزیابی دقیق‌تر از طرف پزشک دارد.

سرطان روده (روده بزرگ) در آزمایش خون به طور مستقیم تشخیص داده نمی‌شود، اما برخی از آزمایشات خون می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا علائم غیرمستقیمی از وجود سرطان روده را شناسایی کنند. این آزمایش‌ها معمولاً به همراه دیگر تست‌های تشخیصی مثل کولونوسکوپی مورد استفاده قرار می‌گیرند. علائم بالقوه سرطان روده در آزمایش خون شامل موارد زیر است:

1. کم‌خونی (آنمی):

   • کاهش هموگلوبین یا گلبول‌های قرمز می‌تواند نشانه‌ای از کم‌خونی ناشی از خونریزی داخلی باشد که ممکن است در اثر سرطان روده ایجاد شود. کم‌خونی به ویژه کم‌خونی فقر آهن یکی از نشانه‌های رایج سرطان روده است، به‌خصوص در مراحل پیشرفته بیماری.

2. نشانگرهای توموری:

   • آزمایشات ممکن است سطح پروتئین‌ها و مواد شیمیایی خاصی را که به عنوان نشانگرهای توموری شناخته می‌شوند، بررسی کنند. برای سرطان روده، CEA (آنتی‌ژن کارسینومبریونیک) یک نشانگر است که می‌تواند بالا رود. اگرچه CEA به تنهایی برای تشخیص سرطان استفاده نمی‌شود، افزایش سطح آن می‌تواند نشان‌دهنده وجود سرطان یا عود بیماری در بیمارانی باشد که قبلاً به سرطان مبتلا بوده‌اند.

3. افزایش پلاکت‌ها:

   • بالا بودن تعداد پلاکت‌های خون (ترومبوسیتوز) می‌تواند در برخی از بیماران مبتلا به سرطان، از جمله سرطان روده، مشاهده شود. این افزایش معمولاً به عنوان یک واکنش التهابی به تومور رخ می‌دهد.

4. آزمایش عملکرد کبد:

   • در موارد پیشرفته سرطان روده، این سرطان ممکن است به کبد گسترش پیدا کند (متاستاز). افزایش آنزیم‌های کبدی مانند ALT و AST می‌تواند نشان‌دهنده تأثیر سرطان بر عملکرد کبد باشد.

با این حال، نتایج آزمایش خون فقط یک بخش از پروسه تشخیصی است و برای تشخیص سرطان روده، معمولاً نیاز به روش‌هایی مانند کولونوسکوپی یا سی‌تی اسکن است. اگر فردی علائم مشکوک به سرطان روده مانند تغییرات در عادات روده، خون در مدفوع، کاهش وزن بدون دلیل یا درد شکم داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند تا آزمایش‌های بیشتری انجام شود.

جمع بندی

علائم سرطان روده بسته به وضعیت و شدت سرطان می تواند شامل مواردی مانند اسهال، یبوست، مدفوع خونی، تغییر غلظت مدفوع، کاهش وزن، از دست دادن اشتها، درد شکمی و پاره ای موارد دیگر باشد. همانطور که ملاحظه فرمودید، در صورت متاستاز شدن این سرطان، علائم بسته به بخشی از بدن که درگیر شده است، می تواند موارد متفاوتی را دربرگیرد. در صورت مواجهه با هر یک از علائم برشمرده شده، به پزشک مراجعه نموده و او را در جریان وضعیت خود قرار دهید. در انواع سرطان با تشخیص به موقع و زود هنگام، احتمال درمان بیماری افزایش می یابد. کلینیک پردیس شیراز نیز با بهره مندی از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب می تواند شما را در این راستا همراهی نماید.