از آنجا که محققان درباره تغییرات سلول های ایجاد کننده سرطان اطلاعات بیشتری کسب می کنند، آن ها قادر به تولید انواع جدیدی از داروها شده اند که به طور خاص، این تغییرات را هدف قرار می دهند. داروهای هدفمند متفاوت از داروهای شیمی درمانی هستند و اغلب عوارض جانبی متفاوتی دارند. این داروها مانند داروهای شیمی درمانی وارد جریان خون می شوند و تقریباً به تمام نواحی بدن می رسند و همین امر عملکرد آن ها را در برابر سرطان های گسترش یافته در نقاط دوردست بدن، مفید می کند. داروهای هدفمند حتی در مواقعی که داروهای شیمی درمانی موثر نیستند، اثر می کنند. برخی از داروهای هدفمند می توانند به درمان بهتر انواع دیگر درمان های سرطان مانند پرتو درمانی، شیمی درمانی و هورمون درمانی کمک کنند.

• درمان هدفمند برای درمان سرطان پستان HER2 مثبت
• بازدارنده های کیناز
• عوارض جانبی داروهای درمانی هدفمند HER2
• درمان هدفمند برای سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت 

درمان هدفمند برای درمان سرطان پستان HER2 مثبت

در حدود 1 نفر از 5 زن مبتلا به سرطان پستان، سلول های سرطانی تقویت کننده رشد بیش از حد در سطح خود دارند. این سرطان ها که به عنوان سرطان های پستان HER2 مثبت شناخته می شوند، تمایل به رشد و گسترش بیشتری دارند. انواع مختلفی از داروها تولید شده اند که پروتئین HER2 را هدف قرار می دهند.

آنتی بادی های مونوکلونال

آنتی بادی های مونوکلونال نسخه های ساخته شده توسط پروتئین های سیستم ایمنی بدن (آنتی بادی ها) هستند که برای اتصال به یک هدف خاص طراحی شده اند. در این حالت، آنها به پروتئین HER2 روی سلول های سرطانی متصل می شوند که می توانند مانع رشد این سلول ها شوند.

پرتوزوماب (پرجتا)

این آنتی بادی مونوکلونال را می توان با شیمی درمانی، چه قبل یا بعد از جراحی برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه یا برای درمان سرطان پستان پیشرفته تجویز کرد. این دارو به صورت وریدی (IV) تجویز می شود. برای افرادی که هر دو این آنتی بادی های مونوکلونال را به عنوان بخشی از درمان خود دریافت می کنند، ترکیبی از ترازوزوماب، پرتوزوماب و هیالورونیداز (Phesgo) نیز به صورت یک تزریق در دسترس است. این دارو به صورت زیر جلدی (زیر پوست) و در طی چند دقیقه تجویز می شود.

ترکیبات آنتی بادی و دارویی

ترکیبات آنتی بادی-دارویی (ADC) یک آنتی بادی مونوکلونال است که با داروی شیمی درمانی مرتبط است. در این حالت، آنتی بادی ضد HER2 با اتصال به پروتئین HER2 بر روی سلول های سرطانی، مانند یک سیگنال عمل می کند و داروی شیمی درمانی را مستقیماً به آن ها می رساند.

Ado-trastuzumab emtansine

این ترکیب آنتی بادی-دارویی به خودی خود برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه پس از جراحی یا برای درمان سرطان پستان پیشرفته در زنانی که قبلاً با تراستوزوماب و شیمی درمانی تحت درمان قرار گرفته اند، استفاده می شود. این دارو از راه وریدی (IV) تجویز می شود.

Fam-trastuzumab deruxtecan

این ترکیب آنتی بادی-دارویی می تواند به تنهایی برای درمان سرطان پستانی استفاده شود که با جراحی برطرف نمی شود یا به بخشی دیگر از بدن گسترش یافته است (متاستاز). این دارو نیز از راه وریدی (IV) تجویز می شود.

بازدارنده های کیناز

HER2 نوعی پروتئین است که به عنوان کیناز شناخته می شود. کینازها پروتئین هایی در سطح سلول های سرطانی هستند که باعث رشد این سلول ها می شوند. به داروهایی که کینازها را مسدود می کنند بازدارنده های کیناز گفته می شود. برخی این بازدارنده ها عبارت اند از:

Lapatinib (Tykerb)

این دارو، قرصی است که روزانه مصرف می شود. لاپاتینیب برای درمان سرطان پستان پیشرفته، به طور معمول همراه با داروی شیمیاییکپسیتابین یا داروهای خاص هورمون درمانی استفاده می شود.

Neratinib (Nerlynx)

این مهار کننده کیناز قرصی است که روزانه مصرف می شود. نراتینیب برای درمان سرطان پستان در مراحل اولیه توسط خانم ها استفاده می شود. این دارو معمولاً به مدت یک سال تجویز می شود. همچنین می تواند همراه با داروی شیمی درمانی کپسیتابین برای درمان افراد مبتلا به بیماری متاستاتیک نیز تجویز شود.

عوارض جانبی داروهای درمانی هدفمند HER2

عوارض جانبی داروهای مورد هدف HER2 اغلب خفیف است اما برخی از آن ها می توانند جدی باشند. آنتی بادی های مونوکلونال و ترکیبات آنتی بادی-دارویی می توانند گاهی باعث آسیب قلبی در حین یا بعد از درمان شوند که این می تواند منجر به نارسایی احتقانی قلب شود. برای اکثر زنان (اما نه همه) این اثر مدت کوتاهی طول می کشد و با قطع دارو بهتر می شود. وقتی این داروها با داروهای شیمیایی خاصی که می توانند باعث آسیب قلبی شوند مانند دوکسوروبیسین (آدریامایسین) و اپی روبیسین (الانس)، همراه باشند، خطر مشکلات قلبی بیشتر است.

از آنجا که این داروها می توانند باعث آسیب قلبی شوند، پزشکان اغلب قبل از درمان و به طور منظم هنگام مصرف دارو، عملکرد قلب شما (با اکوکاردیوگرام یا اسکن MUGA) را بررسی می کنند.لاپاتینیب ، نراتینیب ، توکاتینیب و ترکیب پرتوزوماب با تراستوزوماب می توانند باعث اسهال شدید شوند. بنابراین، بسیار مهم است که به محض بروز مشکلات روده ای، به تیم مراقبت های بهداشتی خود اطلاع دهید. لاپاتینیب و توکاتینیب همچنین می توانند باعث سندرم دست و پا شوند.

در این حالت دست ها و پاها زخم و قرمز می شوند و ممکن است تاول زده و پوست آن ها را جدا شود. لاپاتینیب ، نراتینیب و توکاتینیب می توانند مشکلات کبدی ایجاد کنند. پزشک شما آزمایش خون را برای بررسی عملکرد کبد در طول درمان انجام می دهد. اگر علائم یا نشانه های احتمالی مشکلات کبدی مانند خارش پوست، زردی پوست یا زردی قسمت های سفید چشم، ادرار تیره یا درد در ناحیه شکم فوقانی سمت راست را دارید، بلافاصله به تیم مراقبت های بهداشتی خود اطلاع دهید.

Fam-trastuzumab deruxtecan (Enhertu) می تواند باعث بیماری جدی ریه در برخی از زنان شود. در بعضی موارد حتی ممکن است تهدید کننده زندگی باشد. اگر علائمی مانند سرفه، خس خس سینه، مشکل تنفس یا تب دارید، بسیار سریع باید به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. اگر باردار هستید، نباید این داروها را مصرف کنید. آنها می توانند به جنین آسیب برسانند و حتی باعث مرگ آن شوند.

درمان هدفمند برای سرطان پستان گیرنده هورمون مثبت

پس از غربالگری پستان و تشخیص سرطان سینه، نوبت درمان سرطان سینه می رسد. حدود 2 مورد از 3 سرطان پستان، گیرنده هورمونی مثبت هستند (گیرنده استروژن مثبت یا گیرنده پروژسترون مثبت). برای زنان مبتلا به این سرطان ها، درمان با هورمون درمانی اغلب مفید است. برخی از داروهای درمانی هدفمند می توانند هورمون درمانی را حتی بیشتر مثرتر کنند. اگرچه این داروهای هدفمند ممکن است به عوارض جانبی نیز اضافه کنند.

مهار کننده های CDK4 / 6

Palbociclib (Ibrance) ، ribociclib (Kisqali) و abemaciclib (Verzenio) داروهایی هستند که پروتئین های سلول را به نام کینازهای وابسته به سیکلین (CDK) ، به ویژه CDK4 و CDK6 مسدود می کنند. مسدود کردن این پروتئین ها در سلول های سرطانی گیرنده هورمونی مثبت، به جلوگیری از تقسیم سلول کمک می کند. این می تواند رشد سرطان را کند کند. این داروها برای زنان مبتلا به سرطان پستان گیرنده هورمون HER2 منفی نیز تایید شده و معمولاً یک یا دو بار در روز به صورت قرص مصرف می شود.

شایع ترین عوارض جانبی، کم بودن تعداد سلول های خونی و خستگی است. حالت تهوع و استفراغ، زخم های دهان، ریزش مو، اسهال و سردرد از عوارض جانبی شایع کمتر است. تعداد بسیار کم گلبول های سفید خون می تواند خطر ابتلا به عفونت جدی را افزایش دهد. یک عارضه جانبی نادر اما ممکن، التهاب ریه ها می باشد.

مهارکننده mTOR

Everolimus (Afinitor) یک داروی هدفمند است که به عنوان یک مهار کننده mTOR شناخته می شود. mTOR پروتئینی در سلول های سرطانی است که به طور معمول به رشد و تقسیم آن ها کمک می کند. Everolimus همچنین ممکن است تومورها را از ایجاد عروق خونی جدید متوقف کند که می تواند به محدود کردن رشد آن ها کمک کند. به نظر می رسد در درمان سرطان پستان، این دارو به کارایی بهتر داروهای هورمون درمانی کمک می کند. 

مهارکننده PI3K

Alpelisib (Piqray) یک داروی هدفمند است که به عنوان یک مهارکننده PI3K شناخته می شود. از این دارو می توان به همراه فولوسترانت برای درمان زنان یائسه با سرطان پستان گیرنده هورمون HER2 منفی با جهش ژنی PIK3CA استفاده کرد که در طول یا پس از درمان با مهارکننده آروماتاز رشد کرده است. حدود 30٪ تا 40٪ سرطان های پستان دارای ژن PIK3CA جهش یافته هستند. پزشک قبل از شروع درمان با این دارو، خون یا تومور شما را برای این جهش آزمایش می کند.

بیشتر بخوانید: پروتز سینه مصنوعی معمولاً از سیلیکون ساخته می شود که به حفظ وضعیت بدن و جلوگیری از افتادگی شانه کمک می کند. این پروتز ها را می توان در زیر لباس یا با استفاده از سوتین های مخصوص پوشید. استفاده از پروتز سینه مصنوعی یک تصمیم شخصی است که باید با توجه به شرایط و نیازهای هر فرد گرفته شود. زنانی که تحت عمل ماستکتومی قرار گرفته اند باید با پزشک خود در مورد مزایا و معایب استفاده از پروتز سینه مصنوعی مشورت کنند تا بهترین تصمیم را برای خود بگیرند.

جمع بندی

بعد از مراجعه به پزشک و مرکز غربالگری سرطان سینه و اطمینان از وجود سرطان سینه، باید چه اقداماتی انجام شود؟ با توجه به اینکه هر ساله تعداد زنان زیادی در سرتاسر دنیا درگیر سرطان پستان می شوند، تشخیص زود هنگام این بیماری مهم ترین گام در راستای پیشبرد برنامه های درمانی برای رهایی از این بیماری می باشد. مرکز درمان سرطان پردیس نیز با تجهیزات به روز و پیشرفته و کادر مجرب در خدمت بیماران عزیز می باشد تا هر چه سریع تر فرآیند درمان را با تشخیص پزشک پیش گیرند.